Raadsleden
De leden van de gemeenteraad worden iedere vier jaar door verkiezingen direct gekozen door de inwoners. De raad staat daarom aan het hoofd van de gemeente. In Waterland bestaat de raad uit zeventien leden. Samen zijn zij verantwoordelijk voor het gemeentelijk beleid.
Collegeleden
Het college - dat bestaat uit een burgemeester en vier (part-time)wethouders - zorgt voor het dagelijks bestuur van de gemeente. Zij voert het beleid uit dat de raad heeft vastgesteld. Het college moet bij het uitoefenen van haar taken dus rekening houden met de wensen en eisen van de gemeenteraad. Het college wordt hierbij bijgestaan door de gemeentesecretaris. Als het college het beleid heeft uitgevoerd, controleert de raad of dit goed is gedaan.
Duoraadsleden
Voor de fracties die vertegenwoordigd zijn in de raad is veel werk te verzetten. Om deze taken voor de raadsleden enigszins te verlichten, kunnen duoraadsleden worden aangesteld. Duoraadsleden zijn geen lid van de raad maar wel lid van een politieke partij. Het duoraadslid moet, net als een raadslid, de eed of belofte afleggen. Duoraadsleden worden door de afzonderlijke fracties voorgedragen en worden door de raad benoemd. Zij nemen voor hun fractie deel aan de beraadslagingen in de voorbereidende vergadering. In tegenstelling tot de raadsleden hebben zij geen stemrecht.
Voorzitter
De burgemeester is voorzitter van de raad en van het college. De burgemeester is voorzitter van de raadsvergaderingen. Tijdens de voorbereidende vergadering, als de raad dus inhoudelijk debatteert over de raadsvoorstellen, wordt de raad voorgezeten door een daartoe door de raad aangewezen voorzitter, die ook raadslid moet zijn.
Griffier
De griffier ondersteunt en adviseert de gemeenteraad. Daarnaast speelt hij een belangrijke rol bij de samenwerking tussen de raad en het college, de gemeentesecretaris en de medewerkers.
Mocht u willen inspreken bij een voorbereidende of raadsvergadering, stuurt u dan tenminste 24 uur voordat de vergadering begint een mailtje naar de raadsgriffie: griffie@waterland.nl of neem telefonisch met hen op: 0299 - 658 585. Vermeld daarbij uw naam, adres, telefoonnummer en mailadres, alsmede het onderwerp waarover u het woord wilt voeren.
Bij voorbereidende vergaderingen kunt u inspreken over de geagendeerde onderwerpen.
Inspreken tijdens een raadsvergadering is alleen mogelijk voor onderwerpen die niet op de agenda van de raadsvergadering staan.
In beide gevallen krijgt u maximaal 5 minuten spreektijd.
Wilt u niet inspreken maar tóch uw mening laten horen, dan kan dat ook via de mail. Doe dat dan zo snel als mogelijk, doch liefst ruim vóór de betreffende vergadering.
Alle verzoeken die de Rekenkamer ontvangt, komen op een zogenaamde groslijst te staan. De Rekenkamer bepaalt welke onderwerpen onderzocht gaan worden. Dit gebeurt aan de hand van een aantal criteria die door de Rekenkamer zijn opgesteld.
Deze criteria zijn bijvoorbeeld het maatschappelijk belang, het financieel belang, het risico en de twijfel over het functioneren van de uitvoering. Na de selectie wordt een onderzoeksopzet gemaakt, die ter kennisname aan de gemeenteraad wordt gestuurd. De onderzoeksopzet geeft weer wat de Rekenkamer gaat onderzoeken, waarom en hoe het onderzoek plaatsvindt.
Dan volgt het onderzoeksproces. Uiteindelijk worden de resultaten van elk onderzoek weergegeven in een rapport. Dit rapport is openbaar en wordt ter behandeling aan de gemeenteraad aangeboden.
Meer over de werkwijze van de Rekenkamer kunt u vinden in de verordening, het reglement van orde, het onderzoeksprotocol en op de overzichtspagina met publicaties van de Rekenkamer.
De gemeenteraad vormt het algemeen bestuur van de gemeente. De gemeenteraad van Waterland bestaat uit 17 leden, afkomstig uit de volgende politieke partijen:
- WaterlandNatuurlijk (5 zetels)
- GroenLinks (3 zetels)
- CDA (3 zetels)
- VVD (2 zetels)
- D66 (2 zetels)
- PvdA (2 zetels)
Daarnaast heeft de gemeenteraad een griffier (secretaris en adviseur) en een voorzitter.
Hier is een overzicht van de raadsleden te vinden:
De Rekenkamer is een commissie die de gemeenteraad ondersteunt bij zijn controlerende taak. De Rekenkamer voert onafhankelijk onderzoek uit en kijkt daarbij of het handelen van het gemeentebestuur:
= voor de burgers oplevert wat bedoeld is (doeltreffendheid);
= met minder kosten hetzelfde op kan leveren (doelmatigheid);
= voldoet aan de wet en andere regels (rechtmatigheid)
De Rekenkamer is ingesteld om met haar onderzoek een bijdrage te leveren aan een goed functionerende gemeente. Door de onderzoeksrapporten die de Rekenkamer uitbrengt, wil men voor de raad en de inwoners zichtbaar maken wat er is gebeurd met het door de raad vastgestelde beleid; bijvoorbeeld: zijn de gestelde doelen bereikt en tegen welke kosten?
Tot 2024 had de gemeente een Rekenkamercommissie met zowel externe leden als raadsleden. Vanaf 2024 is door een wijziging van de Gemeentewet enkel nog een Rekenkamer met externe leden toegestaan. De nieuwe leden van de Rekenkamer zullen naar verwachting op 1 februari 2024 worden benoemd.
Zie voor meer info en rapporten van de rekenkamer en de oude rekenkamercommissie:
Normaal gesproken zijn de vergaderingen fysiek toegankelijk voor publiek. Op dit moment, in verband met de beperkingen die er zijn in verband met corona, is het helaas niet mogelijk om de vergadering fysiek bij te wonen.
De vergaderingen zijn wel live te volgen via onze website: https://channel.royalcast.com/waterland en via Omroep PIM.
De gemeenteraad heeft drie belangrijke taken:
1. Volksvertegenwoordiging
2. Kaderstelling
3. Controle
ad.1: De raad vertegenwoordigt de inwoners van de gemeente. Om dit goed te kunnen doen zoeken de raadsleden contact met bewoners, bedrijven en instellingen. Ook wordt inwoners de gelegenheid gegeven om hun stem of mening te laten horen en zelf met ideeën te komen. Op deze manier kunnen de raadsleden alle belangen goed tegen elkaar afwegen bij het nemen van besluiten.
ad. 2: De raad bepaalt de kaders voor het uitvoeren van het gemeentelijk beleid. Dat doet de raad tijdens de raadsvergaderingen, dé plaats voor het openbare politieke debat. In de raadsvergaderingen worden besluiten genomen over allerlei onderwerpen die voor de inwoners van de gemeente van belang zijn. Plannen kunnen alleen doorgaan als een meerderheid van de raad het ermee eens is. Zo stelt de raad jaarlijks de gemeentebegroting vast en besluit welke verordeningen in de gemeente van kracht zijn.
ad. 3: Ook heeft de raad een controlerende rol. Het bespreken van de jaarrekening is hier een voorbeeld van. De raad stelt bij de begroting vast welke doelstellingen gehaald moeten worden en controleert achteraf via de jaarrekening of het college deze doelstellingen ook heeft behaalt. De gemeenteraad heeft een aantal middelen om het college te controleren, zoals het recht om vragen te stellen. Het recht van onderzoek is ook zo’n middel. Dat betekent dat de raad een onderzoek kan starten wanneer raadsleden vermoeden dat op een bepaald gebied iets is misgegaan.
De gemeenteraad vergadert gemiddeld twee keer per maand in de raadzaal van het gemeentehuis in Monnickendam. Raadsvergaderingen zijn openbaar en dus toegankelijk voor belangstellenden. Als u een vergadering wil bijwonen of gebruik wil maken van het spreekrecht, neem dan even contact op met de griffie: griffie@waterland.nl of 0299 - 658 585.
De raadsvergaderingen zijn ook live te volgen via: https://channel.royalcast.com/waterland, en via Omroep PIM.
De vergadercyclus van de gemeenteraad bestaat uit fractievergaderingen - voorbereidende vergadering - besluitvormende raadsvergadering. Tijdens de voorbereidende vergadering bespreekt de raads- en duoraadsleden de geagendeerde voorstellen om meer inzicht in de onderwerpen te krijgen. Ook wordt hier het politieke debat gevoerd.
Over deze voorstellen wordt vervolgens een besluit genomen in de daarop besluitvormende raadsvergadering.
U kunt als inwoner van de gemeente Waterland een verzoek indienen bij de Rekenkamer, om een bepaald onderwerp te laten onderzoeken. Uw verzoek moet wel aan enkele voorwaarden voldoen. Zo moet het onderwerp te maken hebben met een activiteit of dienst van de gemeente of een aan de gemeente gerelateerde instelling. Het onderzoeksonderwerp moet nadrukkelijk uw persoonlijk belang overstijgen. Ook is het belangrijk dat u uw verzoek goed motiveert. Maak in uw verzoek duidelijk waarom u wilt dat de Rekenkamer dieper op dit onderwerp ingaat. De keuze van het onderzoeksobject is uiteindelijk voorbehouden aan de Rekenkamer. Indien een verzoek wordt afgewezen wordt dit schriftelijk gemotiveerd. U kunt vragen of verzoeken per mail sturen naar de griffie (t.a.v. de Rekenkamer): griffie@waterland.nl of per brief richten aan de Gemeente Waterland: Postbus 1000, 1140 BA Monnickendam ter attentie van de Rekenkamer.
De vergaderstukken voor de voorbereidende vergadering en de raadsvergadering vindt u onder het tabblad 'Vergaderingen'. Zoek vervolgens de vergadering die u wilt bekijken. De agenda's voor de vergaderingen worden meestal 13 dagen voor de vergaderdatum gepubliceerd. De stukken voor de raadsvergadering worden vaak de dag na afloop van de voorbereidende vergadering geactualiseerd, afhankelijk van wat er in de voorbereidende vergadering is besproken en besloten.
De rechtspositie van raadsleden en duoraadsleden (de laatsten worden in de geldende regelingen aangeduid als commissieleden) is beschreven in de volgende stukken:
- hoofdstuk 3 van het Rechtspositiebesluit decentrale politieke ambtsdragers;
- hoofdstuk 3 van de Regeling rechtspositie decentrale politieke ambtsdragers; en
- de Verordening rechtspositie wethouders, raadsleden en duo-raadsleden gemeente Waterland 2015 (deze moet nog worden aangepast aan het rechtspositiebesluit en de rechtspositieregeling).
Het nieuwe rechtspositiebesluit is de basisregeling; deze bestaat uit drie hoofdstukken. Iedere bestuurslaag – te weten provincies, gemeente en waterschappen- heeft haar eigen hoofdstuk.
In hoofdstuk drie van het Rechtspositiebesluit decentrale politieke ambtsdragers zijn de bepalingen opgenomen voor de gemeenten. Dit hoofdstuk valt uiteen in vier afdelingen: een afdeling voor raadsleden, een afdeling voor burgemeesters en wethouders, een afdeling gemeenschappelijke bepalingen en tot slot een afdeling voor commissieleden. Hierin zijn zaken geregeld zoals vergoedingen, onkostenvergoedingen, toelages, informatie- en communicatievoorzieningen, (bij)scholingsvergoedingen, etc.
Het is voor iedere inwoner van de gemeente Waterland van 16 jaar en ouder mogelijk om een voorstel op de agenda van de raad te zetten. Hiervoor zijn enkele spelregels opgesteld. Wilt u daar meer over weten? Neemt u dan contact op met de griffier via de mail: griffie@waterland.nl of telefonisch via: 0299 - 658 585.
De Rekenkamer bestaat uit drie externe leden, waarvan er één door de raad tot voorzitter wordt benoemd. Zij worden ondersteund door een ambtelijk secretaris uit de raadsgriffie.
Tot 2024 had de gemeente een Rekenkamercommissie met zowel externe leden als raadsleden. Vanaf 2024 is door een wijziging van de Gemeentewet enkel nog een Rekenkamer met externe leden toegestaan. Hier vind je de huidige samenstelling van de rekenkamer: